Wat is eigenaarschap nemen?
Deze vraag en met name het eerste gedeelte:
“Wat is eigenaarschap?", is een vraag die ik dagelijks tegenkom en om hem goed te beantwoorden moeten we eerst een duidelijk onderscheid maken tussen verantwoordelijkheid en eigenaarschap.
Neem even een bedrijf of organisatie in gedachte waarin
taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden niet of niet goed zijn omschreven, laat staan zijn toebedeeld. In zo'n situatie voelt iedereen zich verantwoordelijk als er successen worden behaald, van directie tot medewerkers. Maar o wee als het succes uitblijft. De directeur of leidinggevende schuift het af op de slecht presterende medewerkers en de medewerkers schuiven het af op slecht leiderschap. Hier heb je weinig fantasie voor nodig toch?
Neem nu een bedrijf of organisatie in gedachte waarin taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden tot in de puntjes zijn uitgewerkt, vastgelegd en toebedeeld. Hier kan het niet misgaan zou je zeggen. Ook hier worden successen gevierd en voelt iedereen zich in hoge mate verantwoordelijk. Maar wat als het succes uitblijft? Wat gebeurt er dan? Het zal je verbazen, maar het verloop is ongeveer hetzelfde. Ook hier wijst de directie naar zijn leidinggevenden, die op hun beurt weer naar de medewerkers wijzen enz. Het enige verschil nu is dat de perfecte omschrijvingen nu dienst doen als bewijs dat de verantwoordelijkheid toch echt bij de ander ligt.
Hoe kan dat?
Nu komen we bij de
kern. In de eerste situatie lijkt het duidelijk. Er is niets geregeld en dan kun je ook niets verwachten. Maar in de tweede situatie is alles omschreven en vastgelegd, maar nog steeds is er ruimte voor interpretatie en schuift men de verantwoordelijkheid af. Het blijkt dat verantwoordelijkheid zich beperkt tot bepaalde taken en in die beperking schuilt het probleem. De verantwoordelijke is automatisch de schuldige in geval van uitblijvend succes en daar heeft hij geen zin in en zal net zolang draaien en keren totdat het bij een ander ligt.
En nu komen we op
eigenaarschap nemen. Dit is een
persoonlijke basishouding die zich niet beperkt tot de formele verdeling van verantwoordelijkheden. In een organisatie waar eigenaarschap nemen de basishouding is van alle teamleden, behoren deze problemen tot de verleden tijd. In een dergelijke organisatie voelt iedereen zich in iedere situatie en onder alle omstandigheden verantwoordelijk. Als je in een dergelijke organisatie vraagt: “Wie is er verantwoordelijk voor…..vul maar in?” , dan steekt iedereen z’n hand op.
Henk Wierda
Trainer/coach BoxBox 
